آیا در مورد نحوه استریل کردن وسایل آزمایشگاهی چیزی شنیده اید؟ در این مقاله سعی شده تا در مورد یکی از وسایل پرکاربرد در آزمایشگاه یعنی پیپت پاستور صحبت کنیم. سپس در مورد انواع پیپت پاستور و نحوه استریل کردن پیپت پاستور توضیحاتی می‌دهیم.
پیپت پاستور چیست؟ کاربرد آن در آزمایشگاه
پیپت پاستور که به آن قطره چکان نیز گفته می‌شود، ابزاری برای انتقال مقادیر کم مایعات مورد استفاده در آزمایشگاه می‌باشد. پیپت‌ها بر دو نوع هستند، پیپت‌های پلاستیکی و شیشه‌ای. پیپت پاستورها در گذشته از شیشه ساخته می‌شدند، اما امروزه استفاده از پیپت پاستور پلاستیکی در دنیا رایج‌تر است. مکانیزم عملکرد اغلب پیپت‌ها به این صورت است که به کمک یک مکنده، پوآر و یا حباب متصل به بدنه، فضای خلأ ایجاد شده و سپس با آزاد کردن این خلأ مایعات به سمت بالا کشیده می‌شود. اندازه‌گیری مایعات توسط پیپت پاستور دقیق نیست و برای اندازه‌گیری مقدار دقیق مایعات باید از یک وسیله دقیق‌تر مانند سمپلر استفاده کرد.
موارد استفاده از پیپت پاستور پلاستیکی
- جهت برداشتن و انتقال مقداری از مایعات
- ایده آل برای کارهای انتقال غیرحجمی سریع
- مناسب برای نگهداری محلولهای حاوی سلول و پروتئین
- برای کاربردهای بیولوژیکی
- ذخیره سازی مایع
- آزمایشگاههای پزشکی
- تقطیر کردن در مقیاس میکروسکوپی
- ستون کروماتوگرافی
در ادامه در مورد نحوه شست‌و‌شو و ضد‌عفونی کردن انواع پیپت‌ها صحبت می‌کنیم. پیپت‌های شیشه‌ای معمولاً قابل شست‌و‌شو و چندبار مصرف هستند. در صورتی‌که پیپت‌های پلاستیکی معمولاً یکبار مصرف و غیرقابل شست‌و‌شو هستند. تنها در صورتی که مایع مورد استفاده یکسان باشد، می توانیم از پیپت پاستور پلاستیکی دوبار استفاده کنیم.
نحوه استریل کردن پیپت پاستور شیشه ای
پیپت‌های شیشه‌ای که در گذشته بسیار کاربرد داشته‌اند، با محلولهای اسیدی مانند اسید‌کلریدریک قابل شست‌و شو هستند. پس از تمیز کردن و ضد‌عفونی کردن این پیپت‌ها خشک می‌شوند و جهت استفاده دوباره کنار گذاشته می‌شوند. مراحل استریل کردن پیپت‌های شیشه‌ای به این صورت قابل انجام است:
۱- پیپت‌هارا به مدت یک شب در محلول تمیزکننده قرار دهید.
۲- سپس آنها را کاملاً با آب لوله کشی شست و شو دهید. ترجیحاً آنها را یک شب در آب قرار دهید و سپس با آب مقطر آب‌کشی کنید.
۳- خشک کردن پیپت‌ها را با کشیدن و خالی کردن کمی آستون و هوا به تناوب و به‌صورت پی‌در‌پی انجام دهید.
۴- قسمت بیرونی پیپت‌ها با پارچه تمییز خشک نمایید.
۵- جهت جلوگیری از شکستن پیپت‌ها، آنها را در ظرف مخصوصی که با اندازه‌های مختلف وجود‌دارد، قرار دهید.
۶- پیپت‌هایی که جهت تهیه رنگ مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید بلا‌فاصله با اسید‌کلریدریک شسته شوند.
نحوه استریل کردن پیپت پاستور
پیپت پاستورهای پلاستیکی معمولاً از جنس LDPE ( Low Density Polyethylene ) هستند، که به آن پلی‌اتیلن با چگالی کم گفته می‌شود. این جنس نسبت به مایعات بیولوژیک و اکثر اسیدها بی اثر است و میل ترکیبی کم آن موجب کاهش چسبندگی سطح داخلی پیپت شده و در نهایت احتمال از دست دادن سلول ها و پروتئین های با ارزش نمونه کاهش می‌یابد. گاهی به منظور نگهداری نمونه، پس از کشیدن مایع نوک پیپت را حرارت می‌دهند و ان را به ظزف بسته تبدیل می‌کنند.
مراحل استریل‌کردن پیپت ها زمان‌گیر و دشوار است به همین دلیل استفاده از پیپت‌های پلاستیکی و یکبار مصرف، از نظر زمان و هزینه بسیار به صرفه‌تر است. معمولاً پس از یکبار استفاده از پیپت‌های پاستور پلاستیکی ان ها را دو ر می‌ریزند و دوباره استفاده نمی‌کنند.
نتیجه گیری:
پیپت ها جز یکی از وسایل و ابزار بسیار پرکاربرد در آزمایشگاه های مختلف است. پیپت های پلاستیکی بسیار رایج تر هستند و کاربرد های زیادی دارند ازجمله انتقال حجم معین از نمونه، برداشتن کسری از نمونه، انتقال قطره به قطره مایعات بین ظروف، از عمده ترین کاربرد های این پیپت ها است. پیپت های پلاستیکی با صرفه تر از پیپت های شیشه ای است. زیرا پس از مصرف عمدتا دور ریخته می شوند و قابل استریل نیستند و نیازی نیست زمان زیادی صرف شست و شوی آنها شود. مزیت دیگر پیپت های پلاستیکی راحت بودن استفاده از ان است. در کل پیپت های پاستور پلاستیکی بسیار کاربردی تر و در استفاده راحت تر هستند. شما می توانید جهت خرید پیپت پاستور پلاستیکی به سایت سنا تشخیص آزما مراجعه بفرمایید.