هنگامی که عامل بیماری یا هر عامل خارجی و بیماری‌زا وارد بدن می‌شود، سیستم ایمنی در برابر ورود این عامل واکنش نشان می‌دهد. یکی از عواملی که پس از مبارزه بدن با عامل خارجی به جا می‌ماند آنتی بادی است. وجود آنتی بادی در خون، نشان دهنده وجود قبلی این عامل بیماری‌زا در بدن است. در واقع می توان گفت آنتی‌بادی نوعی مارکر حضور قبلی نوع ویروس خاص است. در حال حاضر برای بررسی حضور ویروس کرونا و یا حضور قبلی این ویروس در بدن تست آنتی‌بادی انجام می‌شود. در ادامه به بررسی این تست و نحوه انجام آن می‌پردازیم.
تست آنتی بادی چیست؟
تست آنتی بادی آزمایشی است که سطح آنتی بادی‌های نمونه خون را اندازه‌گیری می‌کند. آنتی بادی ها پروتئینی هستند که بلافاصله پس از آلوده شدن یا واکسیناسیون توسط سیستم ایمنی بدن ساخته می‌شود. به طورکلی آنتی بادی ها به شما کمک می‌کند تا در برابر عفونت‌ها مقابله کنید و می‌تواند شما را از ابتلای دوباره به آن بیماری محافظت کند. در ادامه می‌خواهیم یک توضیح مفصل درباره آنتی بادی و نقش آن در بدن ارائه کنیم.
آنتی بادی چیست؟
آنتی بادی ها پروتئینهایی هستند که در بدن با بیماری‌ها مبارزه کرده و نقش مهمی در سیستم ایمنی ایفا می‌کند. این پروتئین‌ها پس از تشخیص مهاجمان عفونی از جمله باکتری‌ها و ویروس‌ها به از بین بردن آنها کمک می‌کند. آنتی بادی ها طی دریافت واکسن یا واکسیناسیون و یا در واکنش به عفونت ایجاد می‌شود.
آنتی بادی در پاسخ به حضور آنتی ژن خاصی تولید می‌شود و در خون به گردش در می‌آید. آنتی بادی ها یا همان ایمونوگلویولین‌ها، پروتئین‌های Y شکلی هستند که در سیستم ایمنی بدن قرار داشته که در زمان ورود باکتری‌ها و میکروب‌ها با آنها مبارزه کرده و آنها را خنثی می‌کند. هر آنتی بادی به یک آنتی ژن خاص متصل شده و به آن قفل می‌شود. آنتی بادی ها در پلاسمای خون و توسط لنفوسیت‌های گروه B ساخته می‌شوند.
وظایف آنتی بادی در بدن چیست؟
همان‌طور که گفته شد آنتی بادی ها در بدن وظایف متعددی دارند که عبارتند از :
- مبارزه با عوامل ویروسی و باکتریایی
- دفع سموم از بدن
- فعال شدن کمپلمان سرم (کمپلمان سرم، مجموعه‌ای از پروتئین‌ها است که باعث جلوگیری از مشکلات التهابی بدن می‌شود.)
- باعث عدم تحرک در میکروارگانسیم‌ها می‌شود.
- آنتی بادی ها از بروز سرطان جلوگیری می‌کنند.
انواع آنتی بادی ها
آنتی بادی ها به پنج دسته تقسیم بندی می‌شوند:
۱- IgG
این نوع آنتی بادی در پستانداران وجود دارد. بیشترین مقدار آنتی بادی ها است که در خون تولید می‌شود. این آنتی بادی ها می توانند وارد جنین شوند و در واقع جنین را از ویروس‌ها و باکتری‌ها دور نگه می‌دارد. این آنتی بادی ها زنجیره‌ای سنگین دارند یعنی به آنتی ژن های بیشتری متصل می‌شوند و ترکیبی عالی برای دفع عفونت ایجاد می‌کنند.
۲- IgA
IgA در سرم، مخاط، غدد بزاق، شیر مادر و مایع روده‌ای وجود دارد که ۱۰الی ۱۵ درصد از ایمونوگلوبیولین‌های انسانی را تشکیل می‌دهد. IgA موجود در شیر مادر، دستگاه گوارش نوزادان را از عفونت و باکتری‌ها محافظت می‌کند. این آنتی بادی در هفته‌های اول تولد از روده و معده محافظت می‌کند. این نوع آنتی بادی دو زیر رده دارد. این آنتی بادی خاصیت ضدویروسی فراوانی داشته و بدن را از بیماری‌های روده‌ای و گوارش محفوظ نگه می‌دارد.
۳- IgD
IgD کمتر از یک درصد ایمنوگلوبولین‌های انسانی را تشکیل می‌دهد. IgD ممکن است در القای تولید آنتی بادی در سلول‌های B دخالت داشته باشد، اما عملکرد دقیق آن هنوز ناشناخته است. این آنتی بادی‌ها مهم‌ترین آنتی بادی در نوزادان است که در افراد بالغ کمتر وجود دارد.
۴- IgE
نام دیگر این آنتی بادی راژین است. نقش اصلی این آنتی بادی در مقابل انگل است. در مناطقی که عفونت انگلی نادر است، IgE عمدتاً باعث جلوگیری از آلرژی می‌شود.
۵- IgM
این نوع آنتی بادی ها در پلاسماسل نیز تولید می‌شود. این آنتی بادی می‌تواند به ۵ آنتی ژن متصل شود. این آنتی بادی معمولاً از ماه‌های ۵ یا ۶ وارد جنین می‌شود و تولید آن به دلیل عفونت‌های جنین اتفاق می‌افتد. این آنتی بادی معمولاً در جلوگیری از عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها نقش کمرنگی دارد.
آزمایش آنتی بادی کووید ۱۹
اگر آزمایش آنتی بادی کووید ۱۹ مثبت باشد، ممکن است نشان دهد که در گذشته به این ویروس آلوده بوده‌اید و همچنین ممکن است به این معنی باشد که نسبت به SARS-CoV-2 مصونیت دارید. اگر نتایج آزمایش آنتی بادی شما مثبت کاذب باشد، این بدان معنا است که شما آنتی بادی هایی در خون خود دارید و نوع متفاوتی از SARS-CoV-2 داشته‌اید. اگر آزمایش شما منفی بوده این بدان معنا است که با ویروس مدت طولانی تماس نداشته‌اید تا آنتی بادی را تولید کنید. در نتیجه منفی کاذب ممکن است آزمایش منفی باشد، اما SARS-CoV-2 داشته باشید و آنتی بادی نداشته باشید.
در طول آزمایش آنتی بادی چه اتفاقی می افتد؟
IgM اولین آنتی بادی در خون هنگام عفونت است، در حالیکه IgG نوعی آنتی بادی است که به وفور در خون یافت می‌شود. آنتی بادی ها در پایان ۷ روز یا یک هفته پس از آلوده شدن تولید می‌شوند. پس از ۱۴ روز، IgM در بدن فرد ۱۴ روز بعد از شروع علائم ایجاد می‌شود. پس از ۸ تا ۱۳ روز، IgG معمولاً مثبت می‌شود. و حدود ۲۱ روز به اوج خود می‌رسد. روش اصلی این آزمایش شامل تجزیه و تحلیل اتصال آنتی بادی های خاص به آنتی ژن های هدف‌دار یا پروتئین‌های ویروسی است.
آنتی بادی های IgM: این آنتی بادی ها در اوایل عفونت ایجاد می‌شود.
آنتی بادی های IgG: این آنتی بادی ها بعداً ظاهر می‌شود.
نتیجه‌گیری:
آزمایش آنتی بادی یا سرولوژی به دنبال آنتی بادی در خون شما می‌گردد تا مشخص کند که آیا شما قبلاً به ویروس کووید-۱۹ مبتلا شده‌اید یا خیر. همان‌طور که گفتیم آنتی بادی ها، پروتئینهایی هستند که بلافاصله پس از آلوده شدن یا واکسیناسیون توسط سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود.آنتی بادی ها در مقابله با عفونت‌ها به شما کمک می‌کنند و می‌توانند شما را از ابتلا دوباره به آن بیماری محافظت کند. این که این محافظت تا چه مدت ادامه دارد برای هر بیماری و هر فرد متفاوت است و با تست آنتی بادی مشخص می‌شود.
