تست pcr کرونا واژه‌ای است که با پاندمی شدن ویروس کویید ۱۹ در بین مردم رواج پیدا کرد. اصولاً اپیدمی‌ها سبب مطلع شدن عموم مردم از عواملی می‌شوند که تاکنون از آن مطلع نبودند. افزایش استفاده از یک کلمه یا انجام یک کار خاص سبب می‌شود تا سؤالاتی نظیر تست pcr چیست در افراد ایجاد شود. آزمایش Pcr کرونا امروزه برای بسیاری از افراد آشناست. زیرا ممکن است برای تشخیص ابتلا به کرونا این تست را انجام داده باشند.
در ادامه این مطلب قصد داریم که به سؤال تست pcr چیست پاسخ دهیم. همچنین بررسی خواهیم کرد که آیا مثبت بودن تست pcr می‌تواند به منزله ابتلا به ویروس کرونا باشد. در کنار این موضوع نیز تفاوت این تست را با تست آنتی بادی بیان خواهیم کرد.
آشنایی با تست pcr کرونا
بطورکلی برای تشخیص بیماری کرونا یا کووید ۱۹ سه نوع تست وجود دارد. یکی از این روش‌ها واکنش زنجیره‌ای پلیمراز یا pcr است. آزمایش اسید نوکلئیک و کیت‌های آزمایش الیزا، سی تی اسکن سینه روش‌های دیگر تشخیص این ویروس در بدن هستند.
واکنش زنجیره‌ای پلیمراز یا pcr نخستین با در ژانویه ۲۰۲۰ در دانشگاه شاریته انجام شد. کار این تست در حقیقت تشخیص RNA در مقدار اندک است. در این روش ویروس به سلول آزمایشگاهی تزریق می‌شود. این امر برای مشاهده این موضوع صورت می‌گیرد که آیا این کار سبب مرگ سلول یا آزادسازی سلول‌های دیگر می‌شود یا خیر.
این تست در حقیقت RT-pcr یا واکنش زنجیره پلیمراز معکوس است. از این تست اغلب برای رد وجود عفونت در کادر درمانی استفاده می‌شود. بطورکلی بیمارانی که به این ویروس مبتلا می‌شوند باید ۱۴ روز در قرنطینه بمانند. اما با همه گیر شدن این موضوع به‌ویژه برای کادر درمان، امکان ۱۴ روز قرنطینه وجود ندارد. از همین رو با استفاده از آزمایش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز معکوس اجازه بازگشت کادر درمان به کار داده خواهد شد.
آیا مثبت بودن تست pcr به معنی ابتلا به ویروس کرونا است؟
می‌توان گفت که مثبت بودن تست pcr کرونا به معنی ابتلا به این ویروس است. زیرا این تست برای تشخیص وجود ویروس فعال در بدن است. این تست با استفاده از یک سواب انجام می‌شود. این سواب در انتهای یک لوله باریک و دراز قرار دارد. با استفاده از این لوله موادی که در انتهای محل اتصال گلو قرار دارند جمع می‌شوند.
این تست پروتئین‌های ویروسی را بررسی می‌کند. نتیجه آن نیز در زمان بسیار کوتاهی اعلام می‌شود. اما تفسیر این تست بسیار دشوار و زمان‌بر است. اگر نتیجه این تست مثبت باشد فرد باید مراحل قرنطینه خود از دیگران را انجام دهد. اما این تست قادر نیست میزان سرایت ویروس را مشخص سازد. به‌عبارتی به ارتباط تست pcr به بیماری توجه نشده است.
تفاوت تست pcr با آزمایش آنتی بادی چیست؟
سیستم ایمنی بدن در واکنش به عامل تهدیدآمیز واکنشی از خود نشان می‌دهد. کار آنتی بادی کمک به دفع عفونت است. از همین رو آنتی بادی چند روز پس از ایجاد عفونت در بدن ایجاد خواهد شد. در عین حال نیز چند هفته پس از، از بین رفتن عفونت در بدن باقی می‌ماند. از همین رو یکی از مهم‌ترین تفاوت‌هایی که تست pcr کرونا با آنتی بادی دارد؛ این است که از طریق تست آنتی بادی می‌توان تشخیص داد که فرد در گذشته به کرونا مبتلا بوده است یا خیر. اما تست pcr نشان دهنده عفونت فعال در بدن است.
در عین حال نیز نمی‌توان از تست آنتی بادی برای تشخیص عفونت فعال در بدن استفاده کرد، زیرا آنتی بادی حداقل یک هفته بعد از نفوذ ویروس در بدن در آن تولید خواهد شد. آزمایش pcr که از طریق نمونه مخاط انجام می‌شود. از همین رو فقط می‌تواند نشان دهد که در آن زمان خاص عفونت فعال در بدن وجود دارد؛ اما آزمایش آنتی بادی از طریق نمونه خون انجام می‌شود. از همین رو می‌تواند نشان دهد که آیا افراد به ویروس مبتلا شده‌اید یا خیر، حتی اگر علائمی نداشته باشند.
این تست از طریق دو آزمایش lgM و lgG انجام می‌شود. بدن آنتی بادی lgM را به مدت دو هفته می‌سازد، سپس سطح آن در بدن افت می‌کند. اما آنتی بادی lgG آهسته‌تر در بدن ساخته می‌شود اما دوام بیشتری در آن دارد. دوام این آنتی بادی اغلب تا چهار هفته پس از ابتلا به ویروس است.
مراحل انجام تست pcr
پس از تجویز تست pcr کرونا توسط پزشک، باید به آزمایشگاهی مراجعه شود که این تست را انجام می‌دهد. پزشک آزمایشگاه برای انجام تست از یک گوش پاک کن استریل شده استفاده می‌نماید. سپس تکنسین آزمایشگاه برای بررسی آن مواد شیمیایی را با گوش پاک کن مخلوط می‌نماید.
این مواد شیمیایی سبب می‌شود تا پروتئین‌ها ومواد ژنتیکی که روی گوش پاک کن وجود دارند، کاملاً خارج شوند. چند چرخه کنترل شده گرمایشی و سرمایشی از مواد شیمیایی ویژه نظیر پرایمرها، پروبها و … انجام می‌شوند تا RNA ویروس به DNA تبدیل شود. سپس باید میلیون‌ها کپی از DNA گرفته شود. سپس DNA با پروبهای خاص پیوند می‌یابد. در پی این پیوند نوع ویژه‌ای از نور تولید خواهد شد. این نور تنها توسط دستگاه‌های خاص قابل مشاهده است. این نور نتیجه ابتلا به کووید ۱۹ را نشان می‌دهد.
عوامل مؤثر بر دقت pcr
تست pcr کرونا نشان دهنده عفونت فعال کرونا در بدن است. این تست وجود ویروس کرونا را با استفاده از تشخیص عفونی مواد ژنتیکی ویروس مشخص می‌کند. مطمئناً این تست نیز مانند سایر تست‌ها صد در صد دقیق نیست. از همین رو گاهی ممکن است شما به عفونت کرونا مبتلا باشید اما تست pcr منفی باشد. برعکس این موضوع نیز امکان‌پذیر است. به این معنی که ممکن است تست شما مثبت باشد درحالی که به عفونت مبتلا نباشید. عواملی که سبب می‌شوند در تست پی سی آر اشتباهی رخ دهد، به شرح زیر هستند.
- گوش پاک کن ممکن است ویروس را از حلق و بینی جمع نکند.
- ممکن است نمونه مخاط یا گوش پاک کن استریل نباشد یا تصادفاً حین جمع آوری مخاط آلوده شود.
- گوش پاک کن حلق یا بینی ممکن است در دمای مناسب نگهداری نشوند؛ این امر سبب اشتباه در پاسخ تست خواهد شد.
- برای استخراج ویروس باید از مواد شیمیایی استفاده شود. مواد شیمیایی باید مواد ژنتیکی ویروس یا DNA آن را کپی کنند. اگر این مواد شیمیایی درست کار نکند، نتیجه تست درست نحواهد بود.
نتیجه گیری:
تست pcr کرونا یا واکنش زنجیره‌ای پلیمراز تستی است که وجود عفونت فعال در بدن را نشان می‌دهد. زمان پاسخ این تست بسیار سریع است. اما آنالیز آن اندکی دشوار است.
تست پی سی آر با استفاده از یک گوش پاک کن استرلیزه شده و یک لوله سواب انجام می‌شود. این گوش پاک کن پروتئین‌های ویروس یا DNA آن را جمع آوری می‌کند. سپس این ویروس با استفاده یکسری مواد شیمیایی شناسایی خواهد شد. این تست تنها می‌تواند عفونت فعال در بدن را نشان دهد. از همین رو ممکن است در دوره کومون یا پس از بیماری عمل نکند. همچنین عوامل محیطی می‌تواند سبب ایجاد خطا در نتیجه تست شوند.
